Cukrzyca potrafi postawić stopy w niełatwej sytuacji. Dowiedz się, czym jest stopa cukrzycowa - czytaj dalej!
Nie dość, że cukrzyca może być kłopotliwa sama w sobie, to jeszcze przynosi ze sobą całą gamę potencjalnych powikłań, wśród których jednym z najbardziej zaskakujących – i często pomijanym – jest problem stopy cukrzycowej.
Zastanawiasz się, czym jest i jak wygląda stopa cukrzycowa? W tym artykule postaramy się rozwiać wątpliwości i opisać, czym jest zespół stopy cukrzycowej oraz jakie są jego przyczyny i metody leczenia.
Zespół stopy cukrzycowej - co to takiego?
Zespół stopy cukrzycowej to cała gama problemów zdrowotnych stopy - kombinacja uszkodzeń nerwowych i naczyniowych, które mogą pojawić się u osób chorych na cukrzycę.
Najczęściej problem zaczyna się od neuropatii cukrzycowej, która dotyczy uszkodzenia nerwów obwodowych. W praktyce oznacza to, że osoba z cukrzycą może stopniowo tracić wrażliwość w stopach. Brzmi niewinnie? Niestety, kiedy nie czujesz bólu, łatwo przeoczyć drobny uraz, otarcie czy nawet głęboką ranę. Co więcej, rany takie goją się wolniej u osób z cukrzycą, głównie z powodu osłabionego krążenia.
Wspomniane krążenie to drugi front ataku cukrzycy na stopy. Uszkodzenie małych naczyń krwionośnych prowadzi do niedotlenienia tkanek. Skutkuje to wolniejszym gojeniem się ran i większym ryzykiem infekcji.
Połączenie tych problemów może prowadzić do poważnych powikłań stopy - zakażeń, deformacji czy wrzodów, które stają się prawdziwą udręką, nawet podczas zwykłych, codziennych czynności.
Jak wygląda stopa cukrzycowa?
Zanim przejdziemy do głębszych analiz, warto odpowiedzieć sobie na to podstawowe pytanie - jak wygląda stopa cukrzycowa? Stopa cukrzyka może wyglądać jak każda inna stopa, ale kiedy pojawią się powikłania, zaczynają się różnice. Można zauważyć wówczas:
- zmiany skórne (sucha skóra, pęknięcia),
- zmieniony koloryt (niebieskawe lub czerwonawe plamy),
- przewlekłe rany cukrzycowe - trudno gojące się rany, często wynikające z drobnych urazów,
- zniekształcenia anatomiczne.
Pierwsze objawy stopy cukrzycowej
Wczesne zauważenie objawów stopy cukrzycowej jest kluczem do zapobiegania poważniejszym powikłaniom. Oto najczęstsze objawy:
- utrata wrażliwości (brak odczuwania bólu, temperatury),
- drętwienie lub uczucie "szpilkowania",
- ból w spoczynku,
- obrzęk.
Jak leczyć stopę cukrzycową?
Kiedy mówimy o leczeniu stopy cukrzycowej, nie mamy na myśli jednej, uniwersalnej terapii. To raczej złożony zestaw interwencji dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjenta. Kluczem jest nie tylko leczenie już istniejących problemów, ale także zapobieganie dalszym powikłaniom.
Pielęgnacja i higiena stóp
Podstawą jest codzienna kontrola i pielęgnacja stóp. Osoby z cukrzycą powinny codziennie i z dużą dokładnością myć stopy i suszyć je, zwłaszcza między palcami, oraz stosować nawilżające kremy, unikając jednocześnie obszaru pomiędzy palcami. Ważne jest także regularne przycinanie paznokci, z uwagą, by nie uszkodzić skóry wokół.
Bezuciskowe i bezszwowe skarpety dla cukrzyków
Delikatna, pergaminowa skóra, podatność na uszkodzenia i urazy, tworzenie obrzęków w obrębie stóp to charakterystyczne objawy zespołu stopy cukrzycowej. Zastosowanie odpowiednich skarpet czy podkolanówek z bezuciskowym ściągaczem, który utrzymuje skarpetę na miejscu, to dobre rozwiązanie dla osób ze stopą cukrzycową. Ważna jest również bezszwowa konstrukcja skarpet oraz delikatny, gładki ścieg dzianiny. Znaczenie ma także użycie naturalnych materiałów. Dobrym wyborem są skarpety, które przylegają do stopy, ale jej nie uciskają. Takie rozwiązania sprawdzą się nie tylko u pacjentów ze stopą cukrzycową, ale również u osób cierpiących na obrzęki związane z problemami krążeniowymi lub chorobami nerek.
Specjalistyczne obuwie
Osoby z problemami stóp związanymi z cukrzycą powinny inwestować w dobrze dopasowane, miękkie ortopedyczne buty bez szwów wewnętrznych, które rozkładają nacisk i chronią stopy przed urazami.
Leczenie ran
W przypadku wystąpienia ran, niezależnie od ich rozmiaru, ważne jest natychmiastowe działanie. Rany powinny być regularnie czyszczone i zabezpieczane. W niektórych przypadkach konieczne może być stosowanie antybiotyków czy specjalistycznych opatrunków w celu zapobiegania infekcji.
Fizjoterapia
Dla niektórych pacjentów, zwłaszcza tych z deformacjami stóp, fizjoterapia może okazać się pomocna w przywracaniu prawidłowej funkcji i zmniejszaniu bólu. Może się okazać, że potrzebna będzie nawet nauka chodzenia czy właściwej mechaniki stawiania kroków.
Interwencja chirurgiczna
W skrajnych przypadkach, gdy występują poważne deformacje, głębokie wrzody lub poważne infekcje, może być konieczna interwencja chirurgiczna, obejmująca usuwanie martwych tkanek, korekcję deformacji stopy, a nawet - w rzadkich przypadkach - amputację.
Kontrola poziomu glukozy
Choć to może wydawać się oczywiste, utrzymanie poziomu glukozy we krwi w odpowiednich granicach jest kluczem do zapobiegania powikłaniom stopy cukrzycowej. Glukometry na paski lub bezprzewodowe systemy do stałego i ciągłego monitoringu poziomu cukru jak Sinocare iCan i3 CGM czy FreeStyle Libre 2 to podstawowe urządzenia w codziennej i dom owej diagnostyce glikemii, czyli wskaźnika poziomu glukozy we krwi w przedziale czasowym.
Zapobieganie powstawaniu stopy cukrzycowej jest ważne dla każdego cukrzyka. Regularne badania, dbanie o stopy oraz świadomość tego, jakie są objawy stopy cukrzycowej, mogą pomóc unikać poważnych powikłań. Pamiętaj, że kluczem jest wczesne wykrycie problemu i odpowiednie leczenie stopy cukrzycowej. Dbaj o siebie i swoje stopy!
